BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1– (1) Bu Yönerge; tarımsal yayım ve danışmanlık sistemi içerisinde görev
alacak kişilere tarım yayımcısı ve tarım danışmanı sertifikası vermek üzere düzenlenecek
merkezi sınav ile ilgili usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Kapsam
MADDE 2– (1) Bu Yönerge; tarımsal yayım ve danışmanlık sınavı, soru hazırlama
komisyonu, sınava başvuru, sınav konuları, sınav düzeni, sınav komisyonu, sınavın yapılması,
sınavın değerlendirilmesi ve sertifikaların düzenlenmesine ilişkin hususları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönerge; 8/9/2006 tarihli ve 26283 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğe
dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönergede geçen;
a) Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını,
b) Başkanlık: Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığını,
c) Bilgi Sistemi (TYDBİS): Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Bilgi Sistemini,
ç) Bina Sorumlusu: Sınavın yapılacağı binada sınav düzenini sağlamak için
görevlendirilen personeli,
d) Bina Sorumlusu Yardımcısı: Sınavın yapılacağı binada sınav düzenini sağlamak için
bina sorumlusuna yardımcı olmak üzere görevlendirilen personeli,
e) Daire Başkanlığı: Eğitim ve Yayım Daire Başkanlığını,
f) İl/İlçe Müdürlüğü: Bakanlık İl/İlçe Müdürlüğünü,
g) Salon Başkanı: Sınavın yapılacağı salonda sınavla ilgili iş ve işlemleri düzenlemekle
görevli personeli,
ğ) Sınav: Tarımsal yayım ve danışmanlık sınavını,
h) Sınav Gözetmeni: Sınav salonunda gözetmenlik yapmak üzere görevlendirilen
personeli,
ı) Sınav Komisyonu: Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanı başkanlığında; Eğitim ve Yayım
Daire Başkanı, Daire Başkanlığından ilgili birim sorumlusu ile üç teknik personel olmak üzere
toplam altı kişiden oluşan komisyonu,
i) Soru Hazırlama Komisyonu: Eğitim ve Yayım Daire Başkanı başkanlığında; Daire
Başkanlığından ilgili birim sorumlusu ile birimde görevli üç teknik personel ve Ziraat Fakültesi
Tarım Ekonomisi Bölümünden bir öğretim üyesi olmak üzere toplam altı kişiden oluşan
komisyonu,
j) Yönetmelik: 8/9/2006 tarihli ve 26283 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tarımsal
Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliği,
ifade eder.
2
İKİNCİ BÖLÜM
Soru Hazırlama Komisyonunun Görevleri ve Sınava İlişkin Genel Hususlar
Soru hazırlama komisyonunun görevleri
MADDE 5- (1) Soru Hazırlama Komisyonunun görevleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Her sınav için, üç yüz adet sorudan oluşan soru bankası hazırlamak.
b) Her sınav için, hazırlanmış olan soru bankasından sınavda kullanılmak üzere yüz
(100) adet soru belirlemek.
c) Belirlenen soruların sınavdan bir gün önce basıma hazır hale getirilmesini sağlamak,
ç) Sınav sorularının üçüncü şahısların eline geçmemesi için gerekli tedbirleri almak ve
Sınav Komisyonunun soru güvenliği ile ilgili aldığı kararları uygulamak.
d) Sınav sorularına yapılan itirazları incelemek ve hazırladığı tutanağı sınav
komisyonuna iletmek.
(2) Soru hazırlama süreci ilgili Bakan Yardımcılığı Makamından alınacak onay ile başlar.
Tarımsal yayım ve danışmanlık sınavı
MADDE 6– (1) Tarımsal yayım ve danışmanlık sistemi içerisinde görev alacak tarım
yayımcısı ve tarım danışmanı sertifikası almak isteyen kişiler için Bakanlıkça merkezi sınav
yapılır veya yaptırılır.
(2) Sınav Başkanlık tarafından belirlenen yerlerde yapılır.
(3) Sınav tarihi ihtiyaca göre Başkanlıkça belirlenir ve web sitesinde yayınlanır.
(4) Test usulüne göre yapılacak merkezi sınav yüz sorudan oluşur ve sınav süresi yüz
yirmi dakikadır.
(5) Sınav yüz puan üzerinden değerlendirilir, geçer not yetmiş (70)’dir.
(6) Sınav sorularına verilen her doğru cevap bir (1) puan olarak değerlendirilir. Sınavın
değerlendirilmesi doğru cevap sayısı üzerinden yapılır, yanlış cevaplar dikkate alınmaz. Bir
soru için birden fazla cevap yeri işaretlenmişse o soru yanlış cevaplanmış sayılır.
Sınav başvuru işlemleri
MADDE 7- (1) Sınava Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, lise, ön lisans ve lisans
düzeyinde tarımsal alanda eğitim almış olan kişiler başvurabilir.
(2) Sınava müracaatlar, sınav tarihinden en az kırk beş gün önce yapılır.
(3) Sınav tarihi Başkanlıkça belirlenir ve gerekli hallerde Başkanlıkça değiştirilebilir.
(4) Sınav başvuruları elektronik ortamdan ya da İl Müdürlüğünden yapılır.
(5) Sınava katılacak kişilerden sınav ücreti alınır. Sınav ücreti sınav kılavuzunda veya
duyurusunda belirtilen süreler içerisinde ve belirlenen miktarda ilgili bankalarda sınav hesabına
yatırılır.
(6) Sınava müracaat etmek isteyen kişiler başvuru formunu doldurarak aşağıdaki
belgeleri elektronik ortamda ekler.
a) Nüfus bilgileri,
b) Tarımla ilgili öğrenim durumunu gösteren belge,
c) Tarımla ilgili lisans mezunu olup tarımla ilgili farklı bir bölümde lisansüstü eğitimini
tamamlayan kişilerin lisansüstü bölümde sertifika talep etmeleri halinde, lisans diploması ile
birlikte lisansüstü belge,
ç) Öğrenim durumunu gösteren belgede sadece program ismi yazması durumunda
kişilerin transkriptleri,
d) Tarım yayımcısı sertifikası için başvurularda kamuda çalıştığını gösteren belge,
e) Uzman tarım yayımcısı sertifikası almak için en az üç yıl süre ile kamuda, tarımsal
yayım hizmetlerinde çalıştığını gösteren belge,
3
f) Uzman tarım danışmanı sertifikası almak için başvuranların en az üç yıl süreyle sivil
toplum örgütlerinde veya özel sektörde tarımsal danışmanlık hizmetlerinde çalıştıklarını
gösteren belge, iş sözleşmesi ile ilgili döneme ait Sosyal Güvenlik Kurumu prim ödemelerini
gösteren belge,
g) Kurumdan emekli veya istifa etmiş olanlardan, Uzman Tarım Danışmanı Sertifikası
almak için başvuranların Bakanlık merkez/taşra teşkilatlarında en az üç yıl süre ile tarımsal
yayım hizmetinde çalıştığına dair İl Müdürü/çalıştığı birimin en üst amiri tarafından onaylanmış
belge,
ğ) İlk defa sertifika düzenlenecek kişiler için; mezun olduğu fakültenin başka bir
bölümünden sertifika almak isteyen adaylardan bu bölümde beş yıl süre ile çalıştıklarını
gösteren belge; kamuda İl Müdürlüğü / çalıştığı birimin en üst amiri onaylı belge, kamu dışında
ise çalıştığı kurum / kuruluş onaylı belge, iş sözleşmesi ve ilgili döneme ait Sosyal Güvenlik
Kurumu prim ödemelerini gösteren belge,
(7) Elektronik ortamdan temin edilemeyen sınav başvuru evrakı, asılları görülmek sureti
ile Bakanlık merkez ve taşra birimleri tarafından onaylanarak elektronik ortama
yüklenir.
(8) Sınava girecek kişiler elektronik ortamdan sınav giriş belgelerini alırlar. Sınav giriş
belgesi olmayan kişiler sınava giremez.
Sınav konuları
MADDE 8- (1) Sınav soruları, kişisel gelişim, yayım/danışmanlık metodolojisi ve
mevzuat konu başlıklarından oluşur.
(2) Sınavda sorulacak soruların konu bazında dağılımı aşağıdaki gibidir.
Konu Soru Sayısı
Bakanlığın Teşkilat Yapısı ve Genel Müdürlüklerinin / Daire
Başkanlıklarının Görevleri
4
Beden Dili 3
Bireysel Yayım/Danışmanlık Metotları 5
Dünya ve AB Ülkelerinde Tarımsal Danışmanlık 3
Grup Yayım/Danışmanlık Metotları 9
Gruplarla Çalışma Teknikleri 7
İletişim Teknikleri 7
İzleme ve Değerlendirme 3
Kırsal Sosyoloji 2
Kitle Yayım / Danışmanlık Metotları 3
Motivasyon Teknikleri 3
Proje Yönetimi 3
Sunuş Teknikleri 4
Tarımsal Danışmanlık Faaliyetlerinde Uygun Amaç ve Metot Seçimi 3
Tarımsal Danışmanlıkta Sözleşmeli Çiftçilere ait Mevcut Durum
Analizi
3
Tarımsal Yayım / Danışmanlık Kavramı ve Felsefesi 3
Tarımsal Yayımda Hedefe Yönelik Programlama 14
Uyuşmazlık (Çatışma) Yönetimi 3
Yeniliklerin Yayılması 3
Yetişkin Eğitimi 7
Yönetmelik, Tarımsal Mevzuat 8
TOPLAM 100
4
Sınav düzeni
MADDE 9-(1) Test sınav soruları en az iki grup halinde düzenlenir.
(2) Sınava katılacak kişilerin, kullanımı doktor raporu ile belirlenen hasta veya
engellilere ait cihazlar hariç, cep telefonu, çağrı cihazı, telsiz, fotoğraf makinesi, cep bilgisayarı,
her türlü elektronik ve/veya mekanik cihazlar, saat, hesap makinesi, sözlük, kitap, defter,
müsvedde kâğıdı, pergel, açıölçer, cetvel ve benzeri her türlü araç gereçle, delici kesici alet,
silah ve benzeri teçhizatla sınava girmesi yasaktır. Bu araçlarla sınava girmiş adaylar hakkında
tutanak düzenlenip, sınavları geçersiz sayılır.
(3) Sınava katılacak kişiler sınav esnasında geçerli bir kimlik belgesi ve sınav giriş
belgesi ibraz etmek zorundadır.
(4) Tarımsal yayım ve danışmanlık sınavında, sınav düzenlenen her bina için, bir Bina
Sorumlusu ve bir Bina Sorumlusu Yardımcısı, her salon için Salon Başkanı ve her yirmi beş
aday için de bir Sınav Gözetmeni görevlendirilir.
(5) Sınav bitiminde adayların soru kitapçıklarını salon dışına çıkarmaları yasaktır.
(6) Sınav düzeniyle ilgili diğer hususlar Sınav Komisyonunca belirlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sınav Komisyonunun Görevleri, Sınavların Yapılması ve Değerlendirilmesine
Dair Usul ve Esaslar
Sınav komisyonunun görevleri, sınavların yapılması ve değerlendirilmesi
MADDE 10- (1) Sınav Komisyonunun görevleri aşağıda belirtilmiştir:
a) Sınav düzenini sağlamak üzere, bina sayısı, salon sayısı ve sınava giren kişi sayısına
bağlı olarak; Bina Sorumlusu ve Yardımcısı, Salon Başkanı ve Sınav Gözetmenlerinin sınavda
görev almalarını sağlamak.
b) Sınavın başladığı saati, sınava girenlerin sayısını, teslim alınan kâğıt sayısını, sınavın
bitiş saatini, adayların sınav notlarını ve başarı listesini gösteren tutanak / belgeleri düzenlemek
ve Başkanlığa göndermek.
c) Sınav esnasında, sınav görevlilerince kopya çekenler, kopya verenler, sınav
disiplinini bozanlar ve diğer konulara ilişkin düzenlenen tutanakları karara bağlamak.
ç) Cevap anahtarlarının optik okuyucuda değerlendirilmesini sağlamak.
d) Soru kitapçığı ve cevap anahtarının sınavdan sonra yedi gün içinde web sitesinde
yayınlanmasını sağlamak.
e) Sonuçların yayınlanmasını sağlamak.
f) Sınav sorularının üçüncü şahısların eline geçmemesi için gerekli tedbirleri almak.
g)Sınavların, Yönetmelik ve Yönergede yer alan hükümlere göre düzenlenmesini
sağlamakla görevlidir.
(2) Sınav Komisyonuna, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanının katılamadığı hallerde
Eğitim ve Yayım Daire Başkanı başkanlık eder.
Sınav ve sınav sonuçlarına itiraz
MADDE 11-(1) Sınava ve sınav sorularına ilişkin itiraz, sınav sorularının ve cevap
anahtarının yayınlandığı tarihten itibaren beş iş günü içinde yapılır.
(2) Sınav sonucuna itiraz, sonuçların ilan tarihinden itibaren beş iş günü içinde yapılır.
Sınava itirazda bulunanlar, sınav katılım ücretinin yüzde ellisi kadar bir ücret öder. İtiraz Sınav
Komisyonu tarafından incelenir ve sonuç en geç otuz gün içinde itiraz edene bildirilir. Bu
incelemeden sonra verilen karar kesindir.
5
Sınav belgelerinin saklanması ve sınava tekrar girebilme
MADDE 12– (1) Sınav belgelerinin saklanma süreleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Sorular, soruların cevap anahtarı, sınava girenlerin cevap kâğıtları ve tutanaklar beş
yıl,
b) Yasal süresi içinde yargı yoluna başvuranların evrakı beş yıldan az olmamak şartıyla
dava sonucu verilen karar kesinleşinceye kadar saklanır.
c) Sınavda başarılı olmayan / sınava girmeyen adayların müracaat evrakı ve sınav soru
kitapçığı, sınav tarihinden bir yıl sonra Başkanlığın onayı ile imha edilir.
(2) Sınav listesinde yer almasına rağmen, sınava girmeyenler ile başarısız olanlar, tekrar
düzenlenecek tarımsal yayım ve danışmanlık sınavlarına müracaat edebilirler.
Sınavların geçersiz sayılması
MADDE 13– (1) Sınava katılanlardan sertifika alma niteliklerine sahip olmadıkları
sonradan anlaşılanların sınavları geçersiz sayılarak, haklarında sınava dayalı olarak yapılmış
olan tüm işlemler iptal edilir.
(2) Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenler hakkında ayrıca 26/9/2004 tarihli ve
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanması için Cumhuriyet Savcılığına suç
duyurusunda bulunulur.
(3) Sınavlarda sorulan soruların önceden bilindiğinin tespiti halinde, katılanların tümü
için geçerli olmak üzere sınav, Sınav Komisyonunca iptal edilir. Sorumlular hakkında
Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Sınav ücreti iadesi
MADDE 14- (1) Sınav ücretini yatırıp, sınav başvurusunu yapmayan ya da ücreti yanlış
yatıran kişilere ücret iadesi yapılır.
Sınavın başka kuruma yaptırılması
MADDE 15- (1) Başkanlık gerek gördüğünde Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı veya Yükseköğretim Kurumlarından herhangi birine sınavı
yaptırır.
(2) Yönerge hükümleri dikkate alınarak sınavın başka kurumca gerçekleştirilmesi ile
ilgili hususlar imzalanacak protokol ile belirlenir.
(3) Protokol, sınavın hazırlık çalışmaları, gerçekleştirilmesi, sonuçlandırılması,
değerlendirilmesi, tarafların görev ve sorumlulukları, ücretlendirme, ödemeler ve diğer tüm
hususları kapsar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Sertifikaların Düzenlenmesi ve Değiştirilmesi
Sertifikaların düzenlenmesi
MADDE 16– (1) Yapılan sınav sonucunda başarılı olan kişilere Tarım Yayımcısı /
Tarım Danışmanı sertifikası verilir.
(2) Sertifikalar, Yönetmelikteki örneğe uygun olarak Başkanlıkça düzenlenir.
(3) Sertifika sahipleri sertifikalarını elektronik ortamda alır.
(4) Sertifika bölümünün belirlenmesi ile ilgili hükümler aşağıda yer almaktadır.
a) Sınavda başarılı olanlara mezun olduğu bölümde sertifika verilir.
6
b) Mezuniyet belgelerinde bölüm belirtilmeyen kişiler için, sertifika bölümü, öncelikli
olarak transkripti, bu belgenin olmaması halinde kişinin eğitimi ve çalışma alanı esas alınarak
Başkanlıkça belirlenir.
c) İlk defa sertifika düzenlenirken, mezun olduğu fakültenin başka bir bölümünde en az
beş yıl süreyle bilfiil çalıştığını belgelendirenlerin talep etmesi ve Başkanlıkça da uygun
görülmesi halinde, bir defaya mahsus olmak üzere çalıştığı bölümde sertifika verilir. Ancak bu
kişilerin tekrar mezun oldukları bölümde sertifika alma hakkı saklıdır. Bu kişilerden istenecek
belgeler Başkanlık talimatı ile belirlenir.
ç) İlk defa sertifika düzenlenirken, tarımla ilgili lisans mezunu olup, tarımla ilgili başka
bir bölümde lisansüstü eğitimini tamamlayanlara sınavda başarılı olmaları koşuluyla, talep
etmeleri ve Başkanlıkça uygun görülmesi halinde lisansüstü eğitimini tamamladığı bölümde
sertifika verilir.
d) Sertifikalarda lisans mezunlarında mezun olunan program ismi yer almaz. Mezun
olduğu alt program / bölüm yazılır.
(5) Her bir kişi sadece bir bölüme ait sertifika alabilir.
(6) Sertifika bölümlerine, Yükseköğretim Kurumunun belirlediği, ön lisans ve lisans
bölümleri ile meslek liselerinde Milli Eğitim Bakanlığı ve Bakanlığın belirlediği bölümler
yazılır. Yurt dışında alınan diplomalarda ilgili mevzuata göre belirlenen denklik esastır.
(7) Dördüncü fıkranın (c) bendinde belirtilen durum ile bir üst öğrenim sebebiyle talep
edilen sertifika değişiklikleri hariç, verilmiş olan sertifikalarda bölüm değişikliği yapılmaz.
Sertifikaların değiştirilmesi
MADDE 17- (1) Sertifikaların Yönetmelikte belirtilen hükümler doğrultusunda
değiştirilmesi veya herhangi bir nedenle yeniden düzenlenmesi için başvurular istenilen
belgeler ile birlikte elektronik ortamdan veya İl Müdürlüğünden yapılır. Bu başvurular İl
Müdürlüğü tarafından TYDBİS üzerinden değerlendirilerek düzenlenmek üzere Başkanlığa
gönderilir.
(2) Kamuda çalışırken herhangi bir nedenle kamudan ayrılan kişilere, Personel Genel
Müdürlüğünden temin edilen, emekli olduğunu ya da istifa ettiğini gösteren belge ile birlikte
başvurmaları halinde sahip oldukları Tarım Yayımcısı Sertifikasına karşılık gelen Tarım
Danışmanı Sertifikası düzenlenir.
(3) Kamu dışında iken kamuda görev alan kişilere, Personel Genel Müdürlüğünden temin
edilen kamuya atandığını gösteren belge ile birlikte başvuruları halinde sahip olduğu Tarım
Danışmanı Sertifikasına karşılık gelen Tarım Yayımcısı Sertifikası düzenlenir.
(4) Tarımla ilgili lisans mezunu olup tarım yayımcısı sertifikasına sahip kişiler, en az üç
yıl süreyle bilfiil tarımsal yayım hizmetlerinde görev yaptığına dair en üst kurum amiri onaylı
belge ile birlikte başvuruları halinde bu kişilere Uzman Tarım Yayımcısı Sertifikası düzenlenir.
(5) Tarımla ilgili lisans mezunu olup tarım danışmanı sertifikasına sahip kişilerden en az
üç yıl süresince bilfiil tarım danışmanı olarak çalışanlar, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan
çalıştığı kurumca prim ödemelerini gösteren belge ve tarımsal danışmanlık hizmet sözleşmesi
ile birlikte başvuru yapmaları halinde bu kişilere Uzman Tarım Danışmanı Sertifikası
düzenlenir.
(6) Teknisyen/ tekniker tarım yayımcısı sertifikasına sahip olan kişilerden tarımsal alanda
ön lisans/lisans düzeyinde eğitim almış olanlara, mezuniyet belgesi ile birlikte başvuruları
halinde Tekniker Tarım Yayımcısı / Tarım Yayımcısı Sertifikası düzenlenir.
(7) Teknisyen / tekniker tarım danışmanı sertifikasına sahip olan kişilerden tarımsal
alanda ön lisans/lisans düzeyinde eğitim almış olanlara, mezuniyet belgesi ile birlikte
başvuruları halinde Tekniker Tarım Danışmanı/ Tarım Danışmanı Sertifikası düzenlenir.
(8) Sertifika değişikliğinde istenilen belgelerden elektronik ortamda ilgili kurumun servis
sağlayıcılarından temin edilemeyen belgeler asılları ile birlikte il müdürlüğüne teslim edilir.
7
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 18 - (1) Bakanlık Makamının 11/10/2013 tarihli ve 33735898-045-02-312
sayılı Olurları ile yürürlüğe konulan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Sınavı Uygulama Esasları
yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 19 - (1) Bu Yönerge onayı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20- (1) Bu Yönerge hükümlerini Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanı yürütür.